Alimlər qocalmanı sürətləndirə bilən məhsulun adını açıqlayıblar

Həddindən artıq şəkər istehlakı piylənmə və tip 2 diabet kimi sağlamlıq problemlərinə səbəb olur. İndi alimlər müəyyən ediblər ki, şəkərdə yüksək pəhriz hüceyrə qocalmasını sürətləndirə bilər.

Bu qənaətə Kaliforniya Universitetinin (ABŞ) alimləri JAMA Network Open elmi jurnalında dərc olunmuş tədqiqatlarında gəliblər, Health yazır.

Tədqiqatın həmmüəllifi Doroti Çu, "Şəkərin özü iltihaba və eyni zamanda bədəndə oksidləşdirici stressə səbəb olan bir maddədir" dedi.

Bədəndə sərbəst radikallar (təbii biokimyəvi proseslər nəticəsində yaranan qeyri-sabit molekullar) antioksidantları aşdıqda oksidləşdirici stress yaranır. Bu hüceyrə zədələnməsinə səbəb olur. Oksidləşdirici stress və iltihab bioloji qocalmanı sürətləndirə bilər.

Alimlər ABŞ Milli Ürək, Ağciyər və Qan İnstitutunun (NGHS) 1987-ci ildən 1997-ci ilə qədər apardığı araşdırmanın bir hissəsi kimi toplanmış məlumatları təhlil ediblər. Onlarda 9-19 yaş arası ağ və qaradərili qızların ürək-damar sağlamlığına dair məlumatlar var idi.

2015-2019-cu illər arasında tədqiqatçılar Şimali Kaliforniyada yaşayan 350-yə yaxın iştirakçını izlədilər.

Qadınlar pəhrizləri haqqında məlumat verdilər, həmçinin alimlərin bioloji yaşlarını təhlil etmək üçün istifadə etdikləri tüpürcək nümunələri təqdim etdilər.

Əvvəlcə tədqiqatçılar iştirakçıların pəhrizini təhlil ediblər. Onlar bunu Aralıq dənizi pəhrizi və xroniki xəstəlik riskinin aşağı olması ilə əlaqəli yemək nümunəsi ilə müqayisə etdilər.

Məlum olub ki, pəhrizə riayət edən iştirakçıların adətən bioloji yaşı daha aşağı olub.

Daha sonra alimlər şəkər istehlakını təhlil ediblər. Onlar müəyyən ediblər ki, qadınlar orta hesabla gündə 60 qramdan çox şəkər qəbul edirlər. Yedikləri və ya içdikləri gündəlik artıq şəkər 3 ilə 316 qram arasında dəyişirdi.

ABŞ Qida və Dərman İdarəsi gündə təxminən 2000 kalori istehlak edən insanlara 50 qramdan çox şəkər əlavə etməməyi tövsiyə edir, bu da bir insanın qida və ya içkilərə əlavə etdiyi hər hansı bir şəkərdir.

Tədqiqatçılar həmçinin, əlavə şəkərin istehlakının hüceyrələrin yaşla müqayisədə daha sürətli qocalmasına səbəb olduğunu, hətta sağlam pəhriz izləyən iştirakçılarda belə aşkar etdilər. Yəni illər keçdikcə onların hüceyrələri bioloji olaraq insanın özündən daha yaşlı ola bilər.

Alimlər, həddindən artıq şəkərin epigenetikada əhəmiyyətli rol oynadığını, yəni həyat tərzinin və ətraf mühitin genlərdə iz buraxan dəyişikliklərə təsir etdiyini bildiriblər.

Oxuməni.az