Beynəlxalq ekspertlər Mərkəzi Asiya ölkələrində miqrant axınının səviyyəsini qiymətləndiriblər

WorldPopulationReview.com layihəsinin ekspertləri dünya ölkələrinin demoqrafiyası ilə bağlı məlumatları dərc edərək, digər məsələlərlə yanaşı, xaricə gedən miqrant axınının səviyyəsini də qiymətləndiriblər. ABŞ-da yerləşən beynəlxalq müstəqil kommersiya təşkilatının hesabatına əsasən, 2023-cü il dekabrın 5-nə Mərkəzi Asiyanın postsovet respublikaları arasında bu göstərici üzrə liderlər Özbəkistan və Tacikistandır.

Layihəyə əsasən, respublikanın 55 sakini və ya hər 26 dəqiqədən bir bir nəfəri hər gün Özbəkistanı tərk edir. Həmçinin, gündə 2067 yeni doğulmuş körpə və 580 ölüm qeydə alınır. WorldPopulationReview.com-un məlumatına görə, hazırda ölkə əhalisinin sayı 35 milyon 384 min 614 nəfərdir. Mütəxəssislərin hesablamalarına görə, 2025-ci ildə Özbəkistan vətəndaşlarının sayı 36 milyonu, 2035-ci ildə isə 40 milyonu keçəcək.

Maraqlıdır ki, Tacikistanda eyni miqrasiya rəqəmləri var. Bu dövləti də gündə 55 nəfər və ya hər 26 dəqiqədən bir vətəndaş tərk edir. Təbii ki, digər məlumatlar dəyişir. Beləliklə, doğum səviyyəsi sutkada 703 nəfər, ölüm səviyyəsi 130 nəfər təşkil edir. Respublika əhalisinin sayı 10 223 236 nəfərdir. Üstəlik, ekspertlərin proqnozlarına görə, bu da artacaq və 2035-ci ilə qədər təxminən 12,4 milyona çatacaq, daha beş ildən sonra isə bir milyon nəfər artacaq.

Qırğızıstanda insanlar ölkəni o qədər də fəal tərk etmir - gündə 27, yəni hər 53 dəqiqədən bir miqrant. Doğum nisbəti ölüm nisbətindən 4 dəfə çoxdur - 104-ə qarşı 417. Bu gün əhalinin sayı 6 779 345 nəfərdir. Bu rəqəm də artacaq. Proqnozlara görə, 2025-ci ilə qədər bu rəqəm 7 milyona yaxınlaşacaq, 2035-ci ilə qədər isə demək olar ki, 8 milyon nəfərə çatacaq.

Türkmənistandan miqrant axını var - gündə 11 vətəndaş, orta hesabla hər 130 dəqiqədə bir nəfəri keçmir. Bu respublikada doğuş göstəricisi sutkada 358 körpə, ölüm 118 nəfərdir. Hazırda ölkədə 6 milyon 551 min 314 nəfər yaşayır. Burada artımın regionun digər ölkələrində olduğu kimi sürətli olacağı gözlənilmir. Məsələn, Türkmənistan vətəndaşlarının sayı 2030-cu ildə 7 milyonu, 2045-ci ildə isə 8 milyonu keçəcək.

Qazaxıstan Mərkəzi Asiyada miqrasiya barədə məlumat verilməyən yeganə postsovet respublikası olub. Ancaq bütün digər məlumatlar var. Belə ki, doğum səviyyəsi sutkada 1082 nəfər, ölüm səviyyəsi 501 nəfərdir. Ölkə əhalisinin sayı 20 milyon nəfərdən çoxdur. 2025-ci ilə qədər qazaxıstanlıların sayı 21 milyonu keçəcək, sonra isə ekspertlərin proqnozlaşdırdığı kimi, hər iki-üç ildən bir bu rəqəm təxminən 1 milyon artacaq.

WorldPopulationReview.com müasir qlobal əhali məlumatlarını təqdim edən müstəqil, kommersiya təşkilatıdır. Layihə qrupu müxtəlif mənbələrdən alınan məlumatları təhlil edərək bütün dünyada işləyir.

Oxuməni.az