Fransa Ukrayna üçün "təzminat krediti"ndən 18 milyard avroluq Rusiya aktivlərini gizlədir

Fransa, Fransanın özəl banklarında saxlanılan təxminən 18 milyard avroluq Rusiya aktivlərini Ukrayna üçün planlaşdırılan "təzminat krediti"nə daxil etməyə hazır olmadığını bildirib.

Bu barədə Oxuməni.az Financial Times-a istinadən məlumat yayıb.

Fransa qərarını dondurulmuş özəl aktivlərin istifadəsinə dair qanuni məhdudiyyətlərə istinad etməklə əsaslandırır.

Məsələn, Fransada Rusiya Mərkəzi Bankından dondurulmuş vəsaitlər kommersiya bankları, xüsusən də böyük qurumlar tərəfindən saxlanılır. Buna görə də, Euroclear depozitarında (Belçika) saxlanılan dövlət qiymətli kağızlarından fərqli olaraq, bu özəl aktivlərin fərqli müqavilələri və hüquqi öhdəlikləri var.
Nəşrdə qeyd edildiyi kimi, Fransa ümumiyyətlə Ukraynaya yardım göstərməyə etiraz etmir, lakin ölkənin özəl maliyyə institutlarında saxlanılan Rusiya aktivlərinin cəlb edilməsinə qarşı çıxır. Bu mövqe hüquqi qeyri-müəyyənlik və keçmiş sahibi Rusiyaya ödəniş riski ilə izah olunur.

FT-yə görə, bankların aktivlərin əvvəlki sahibi Rusiya qarşısında, xüsusən də faiz ödənişləri ilə bağlı müqavilə öhdəlikləri var. Vəsaitlərin köçürülməsi Kremlin hüquqi iddialarına səbəb ola bilər.

Şəxsi aktivlərin istifadəsi Euroclear-da saxlanılanlardan fərqlənir - qanunvericilik və tənzimləyici çərçivə daha az şəffafdır və əmanətçilər və AB ölkələri üçün zəmanətlərlə bağlı suallar doğurur.

Siyasi risk də mövcuddur, çünki özəl maliyyə institutlarının iştirakı bəzi Avropa biznesləri və investorlarının tənqidinə səbəb ola bilər, onlar bu cür hərəkətlərin özəl mülkiyyətə müdaxilə üçün presedent yaradacağından qorxurlar.
Bu rədd cavabı Avropa Komissiyasının (AK) Ukrayna üçün dondurulmuş Rusiya aktivləri ilə təmin edilmiş sözdə "təzminat krediti" təmin etmək planına ciddi zərbədir. Fransa Aİ-də bu cür vəsaitlərin ikinci ən böyük hovuzuna sahibdir.

Ümumi təşəbbüs, digər şeylərlə yanaşı, Rusiyanın tammiqyaslı işğalından sonra dondurulmuş aktivlərin 2026-2027-ci illərdə Ukraynanın ehtiyaclarını maliyyələşdirmək üçün qismən və ya tam istifadə edilə biləcəyini nəzərdə tuturdu.

Lakin, bu vəsaitlərin əhəmiyyətli bir hissəsi, məsələn, Fransanın 18 milyard avrosu sxemdən kənarda qalarsa, kredit üçün mövcud olan məbləğ əhəmiyyətli dərəcədə azalacaq. Bu, Ukraynaya ümumi dəstək səviyyəsini azalda və Brüsseldə maliyyə planlaşdırmasını çətinləşdirə bilər.
Avropa Komissiyası əvvəllər Ukraynaya 210 milyard avro təcili kredit təmin etmək üçün dondurulmuş Rusiya aktivlərindən istifadə etməyi təklif etmişdi.

Eyni zamanda, Avropa Komissiyasının prezidenti Ursula fon der Leyen Ukraynaya kömək etmək üçün dondurulmuş Rusiya aktivlərindən istifadə qərarının yekdilliklə deyil, Aİ üzv dövlətlərinin sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilməsini təklif etmişdi.

Almaniya, Fransa və İtaliyanın zəmanətlərin böyük hissəsini öz üzərinə götürməsi gözlənilirdi: Almaniya - təxminən 51,3 milyard avro, Fransa - 34 milyard avro və İtaliya - 25,1 milyard avro.

Qeyd etmək lazımdır ki, ABŞ dondurulmuş Rusiya aktivlərindən münaqişələrin həlli vasitəsi kimi istifadə etmək üçün Aİ planını dəstəkləyib.

Xatırladaq ki, Avropa Komissiyası Ukrayna üçün yeni maliyyələşdirmə planı hazırlayır.

Əziz MUSTAFA