Niyə metrolarda oturacaq yerləri avtobuslardakı kimi arxa-arxaya deyil, yan-yanadır?

Metrolarda gördüyümüz ən çox oturma yerləri yan-yana uzanan uzun oturacaqlardır. İçəriyə daha çox oturacaq yerləşdirə və daha çox sərnişinin oturmasına icazə verə bilindiyi halda niyə belə dizayn ediliblər?

Dünyanın bir çox böyük şəhərlərində, metroların oturacaq yerləşməsi demək olar ki, eynidir. Ya bütün oturacaqlar kənara bitişik cərgədə düzülür, ya da köhnə metrolarından xatırlayırsınızsa, onlar yan-yana və şaquli düzülərək ortada geniş yer buraxılıb.

Bəs niyə bu oturacaq düzümü avtobuslarda olduğu kimi maksimum adam yerləşdirə bilmir?

Araşdırma nəticəsində ortaya çıxan aşağıdakılardır:

Sərnişinlər bir-birinə yaxın durmağı sevmirlər. Hətta ümumiyyətlə yarı dolu sayılan və çoxlu boş oturacaqları olan metroda insanlar iki nəfər arasında oturmaqdansa, əsasən ayağa qalxmağa üstünlük verirlər.

Daha maraqlısı odur ki, oturacaqların 90%-nin dolması üçün ayaqüstü yerlərin tam şəkildə doluluq qabiliyyətinə çatması lazımdır. İnsanlar oturacaqlara yaxın dirəklərdən yapışmaqdansa, qapının yaxınlığındakı şaquli barmaqlıqlardan yapışmağa üstünlük verirlər.

Yenə mümkün qədər uzaq durma davranışı burada da təsirlidir. Oturan insanların yanında və ya qarşısında durmaqdansa, qapıya daha yaxın və daha çox yer olan dirəklərdən yapışmağa üstünlük verirlər.

Təbii ki, bunun səbəblərindən biri çıxışın asan olmasıdır. Bu səbəbdən tədqiqatçılar qısa dayanacaq üçün minən maksimum sayda sərnişinin dayana bilməsi və qalan sərnişinlər arasında sıx vəziyyət yaranmaması üçün qapının qarşısında geniş və birbaşa sahə olmasını tövsiyə edirlər.

Metroda uzun dayanacaqlar arasında səyahət edənlər üçün bu dizayn yararsız deyilmi?

Uzun səfərlər edənlər üçün oturacaqların vaqonların ön və arxa hissəsində, yəni avtobuslarda olduğu kimi eninə şəkildə yerləşdirilməsi, lakin qalan bütün orta hissələrin bayaq qeyd etdiyimiz uzununa düzülüşdə olması tövsiyə olunur.

Ancaq bəzi qəddar metro dizaynerləri uzun səyahət edənlərin üstünlük verəcəyi bu arxa oturacaqları istəmirlər.

Soruşursan niyə?

Çünki metrodan istifadə ilə bağlı daha bir çox vacib problemimiz var. Fikir verin, metroya enən pilləkənlərə sərf olunan vaxt, gözləmə vaxtı, metrolar arası transferlər, metroların hər dayanacaqda nə qədər gözləməsi və s. kimi bir çox amillər səyahət vaxtınızı uzadır.

Metro mümkün qədər sürətli nəqliyyat vasitəsi olmalıdır ki, avtobuslar kimi digər nəqliyyat vasitələrinə sürətli alternativ ola bilsin.

Metroda oturacaqlar nə qədər çox olarsa, insanlar orta hissədən çıxışa bir o qədər çox vaxt sərf edəcək və buna görə də digər sərnişinlərin içəri girməsi üçün əlavə vaxt tələb olunacaq.

Bəzi dizaynerlər bunun üçün oturacaqları mümkün qədər azaltmaq və daha çox ayaq üstə yer yaratmaq kimi drakonik həllər təklif edirlər. Burada ilk qurban transvers arxa oturacaqlardır.

Gəlin burada uzun mühəndislik təfərrüatlarına varmayaq, lakin metroları daha uzun etmək çox vaxt texniki cəhətdən mümkün olmur. Bu səbəbdən, mövcud qatarların içərisini mümkün qədər səmərəli etmək üçün, bizə gülünc görünə biləcək bu cür tənzimləmələr, səyahətdən əldə etdiyimiz səmərəliliyi maksimuma çatdırmaq üçün nəzərdə tutulmuşdur.

Oxuməni.az