Çətin zamanları xatırlayan bitkilər kəşf edilib
Çətin Zamanları Xatırlayan Bitkilər Kəşf Edilib. Bu Mexanizm Orqanizmlərin Ətraf Mühit Dəyişikliklərinə Uyğunlaşmasına İmkan Verir.
Birmingem və Nottinqem Universitetlərindən olan alimlər çiçəkli bitkilərin ətraf mühitdəki dəyişiklikləri hiss etməsinə və "xatırlamasına" imkan verən mexanizmi deşifrə ediblər. "Popular Mechanics"ə görə, bitki "yaddaşı" iş prinsiplərinə görə insan yaddaşından fərqlidir, lakin bitkilərin yeni şəraitə uyğunlaşmasına imkan verir.
Mexanizm DNT xromosomlarının hərəkətini idarə edə bilən və onların düzgün aralığını təmin edən bir qrup zülallara aid olan PRC2 zülal kompleksinə əsaslanır. Daha yüksək bitkilərdə bu kompleks əlverişli şərait yarandıqda çiçəklənməyə başlamaqdan məsuldur. Lakin bitkilərin bu əlverişli şəraiti necə dəqiq tanıması tədqiqatçılar üçün sirr olaraq qalıb.
İndi alimlər PRC2-nin başqa bir zülal olan VRN2-ni "işlətdiyini" aşkar ediblər. Bu, bitkilər üçün əlverişli şərait yarandıqda son dərəcə qeyri-sabit olması və tez bir zamanda parçalanması ilə unikaldır. Lakin soyuq hava kimi əlverişsiz şərait yarandıqda bədəndə toplanır və çiçəklənmənin qarşısını alır. Əlverişsiz şərait nə qədər uzun davam edərsə, bədəndə bir o qədər çox zülal toplanır və parçalanması bir o qədər uzun çəkir.
Başqa sözlə, bitki əlverişsiz vaxtları "xatırlayır" və onların uzaq bir xatirəyə çevrildiyi anı gözləyir. Qeyd etmək lazımdır ki, PRC2 heyvanlarda da mövcuddur, lakin onu söndürən mexanizm kəşf edilməyib.
Alimlər əvvəllər ilk bitkilərin quruda əvvəllər düşünüləndən 100 milyon il əvvəl ortaya çıxdığını bildirmişdilər. Yeni məlumatlara görə, ilk bitkilər quruda təxminən 500 milyon il əvvəl, Kembri dövründə ortaya çıxıb.
Əziz MUSTAFA
