Sirli mağaranın sirri açılıb

Türkiyədə Sivasın Hafik səmtində yerləşən mağaranın sirri açılıb. Sivas Cümhuriyyət Universiteti Ədəbiyyat Fakültəsi Arxeologiya Bölümü Dosent Erdener Pehlivan mağaranın sirrini işıqlandıran açıqlamalar verib....

Sivasın Hafik rayonunun Durulmuş kəndi sərhədlərində yerləşən sirli mağara boşluğunun sirri açılıb. Mağaranın təpədə 45 dərəcə altında yamacla tikilmiş və 152 pillə ilə enmək mümkün olan çuxurun eramızdan əvvəl 1-ci əsrdə tikildiyi düşünülür.

Ordu, Giresun, Tokat və Amasya vilayətləri ilə yanaşı Sivasda da bu tip mağara boşluqlarının çox olduğu bildirilir. Sivas Cümhuriyyət Universiteti Ədəbiyyat Fakültəsi Arxeologiya Bölümü Dosent Erdener Pehlivan binanın tarixi haqqında məlumat verib.

Möhkəmlənmiş qala yaşayış məntəqələrinə Phrourion adını verdiklərini bildirən dosent Pehlivan, “Sözügedən yaşayış məntəqələri Mitridatlar dövründə geniş yayıldığını bilirik. Apardığımız araşdırmada onların təxminən 6 km intervalla əmələ gəldiyini söyləyə bildik. Bu strukturların mövcudluğu təkcə bizim şəhərimizlə məhdudlaşmır. Ordu, Giresun, Tokat və Amasya vilayətlərində çoxlu nümunələr var. Bu strukturların ən mühüm xarakterik xüsusiyyəti 45 dərəcə yamaclı zirvələrdə yerləşən pilləli tunellərdir. Sözügedən tunellər hidreyaya aiddir. Bu nöqtədə hidraiyanın nə olduğu sualına cavab vermək üçün bunlar su sisternlərinə bənzər strukturlardır. Sözügedən mağaranın Roma generalı Pompey tərəfindən daşlarla örtüldüyünü bildirilib.

General Pompey Anadoluya, Sivasa gələrkən, Mitridatların əlindən Roma ordusunun əlinə keçib və Amasyalı coğrafiyaşünas Strabondan əldə etdiyimiz məlumatların işığında bu hidreyaların (pilləli tunellər) olduğunu bildirib. Bu nöqtədə ölkəmizin hüdudları daxilində qazılmış yeganə nümunə Ordu vilayətindəki Kürt qalasıdır. Bu sahəni Ankara Hacı Bayram Vəli Universitetindən müəllimimiz Professor Süleyman Yücel Şenyurt tərəfindən qazılır. Bu qazıntı sayəsində dövrə aid çox əhəmiyyətli arxeoloji qalıqlar aşkar edilmişdir. Bu nöqtədə, Mədəni İrs və Muzeylər Baş Müdirliyi olaraq, Ordu, Giresun, Sivas, Tokat və Amasya vilayətlərini əhatə edən bu strukturlar üçün sənədləşmə və şəxsiyyət araşdırması planlaşdırırsa, biz də üzərimizə düşəni etməyə hazırıq...

Murad Şahməmməd