İbn Sina zəlzələlərlə bağlı min illər əvvəl xəbərdarlıq etmişdi

Zəlzələlər əsrlər boyu ən zərərli təbii fəlakət kimi qiymətləndirilir. Milyonlarla insanın ölümünə səbəb olan zəlzələnin təsirlərindən qorunmaq üçün müxtəlif tədbirlər görülməlidir. İslam alimi İbn-i Sinanın əsrlər əvvəl “Zəlzələ” adlandırdığı zəlzələ ilə bağlı mühüm xəbərdarlıqlar etdiyi öyrənilib.

Zəlzələlər ən çox ziyan vuran hadisələrdəndir. Qırılma xətlərinin qopması nəticəsində zəlzələlərin vurduğu zərərin azaldılması üçün qabaqlayıcı tədbirlərin görülməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bu gün texnologiyanın inkişafı ilə tədbir görmək çox asanlaşsa da, təəssüf ki, bu tədbirlər kifayət qədər olmur. Tibb sahəsində kəşfləri ilə tanınan İbn-i Sinanın təkcə tibb sahəsində deyil, təbii fəlakətlər və təbii hadisələrlə də bağlı çalışdığı zaman-zaman məlum olub.

İbn-i Sina əsrlər əvvəl Qurana əsaslanaraq adını verdiyi Zəlzəldən əvvəl və sonra nələrə diqqət edilməli olduğu barədə xəbərdarlıq etmişdir.

İBN-İ SİNANIN “ZƏLZƏLƏ” XƏBƏRDARLIQLARI

Təbiətin nəzəri quruluşunun dəyişməsi ilə əsrlər əvvəl zəlzələlərin baş verdiyini bildirən İbn Sina, məkanların buna uyğun dizayn edilməsi lazım olduğunu söyləmişdir.

Coğrafiyanın hündürlükdən asılı olaraq məkanlara uyğun olmadığını vurğulayan İbn Sinanın fikirlərini Memar Sinan araşdıraraq tətbiq etmişdir.

Diaqonal döşəmələrdə və hörgüdə qara yay sistemlərini inkişaf etdirmişdi. O, bu sistemlərin boşluqların silkələnməsinin qarşısını almadığını, əksinə çökmənin qarşısını aldığını xüsusi vurğulayıb.

İbn Sinanın bu fikirləri bu gün də bir çox alimlər tərəfindən davam etdirilir. İbn Sina zəlzəldən sonra, xəstəliklərin yayılması barədə bir çox xəbərdarlıqlar etmişdir.

O, bildirib ki, epidemiyaların qarşısını almaq üçün evdə nanə, lavanda və limon şirəsi qarışıqları olmalıdır. Bu qarışıqların mikrob və virusların qarşısının alınmasında təsirli olduğunu bildirən Sina, zəlzələdən sonra insan ehtiyacları üçün tədbir görmənin xəstəliklərin qarşısının alınmasında təsirli olduğunu söyləyib.

Qəzadan çıxarılanların problemi!

Səs və işıq həssaslığı artır. Müalicəvi kitablarda bitki qarışıqlarını tövsiyə edərkən, təbii fəlakətlərdən sonra sağlamlığa da diqqət çəkib. Bu hallarda o, alternativ təbabətdə ən güclü qidaların limon və üzüm pastası olduğunu irəli sürüb. O, şok və panik anlarını sakitləşdirən limonun qan şəkərini tarazlaşdırmaqda, üzüm pastasının isə viruslarda təsirli olduğunu vurğulayıb.

Murad Şahməmmədov