Yeni tədqiqat bağırsaq bakteriyaları ilə autizm arasında əlaqə olduğunu ortaya çıxarıb

Yeni bir məlumat təhlili araşdırmasında elm adamları bağırsaq bakteriyaları və autizm spektri pozğunluğu arasındakı əlaqəyə diqqət çəkirlər.

“Nature Neuroscience” jurnalında dərc olunan araşdırmada elm adamları bağırsaq mikrobiomunun tərkibindəki müvəqqəti dəyişikliklərlə autizm spektri pozğunluğu (ASD) olan şəxslərin müşahidə olunan xüsusiyyətləri və simptomları arasında dəqiq əlaqə qururlar.

Yeni bir alqoritmdən istifadə edərək, elm adamları onilliklər ərzində apardıqları tədqiqatları araşdırdılar və bağırsaq mikrobiomu ilə ASD arasında mürəkkəb əlaqəni təsdiqlədilər.

Autizm müxtəlif idrak, davranış və ünsiyyət pozğunluqları ilə xarakterizə olunan mürəkkəb neyroinkişaf vəziyyəti kimi təsvir edilir.

Spektr pozuntusu olan bu vəziyyətin şiddəti fərdlər arasında çox dəyişir.

Bağırsaq mikrobiomu həzm sistemimizdə tapılan "yaxşı" və "pis" bakteriyalardan ibarət mikroorqanizmlər birliyidir.

Bu bakteriyaların balansı həzm, maddələr mübadiləsi, immun funksiyası və ümumi sağlamlıq üçün mühüm rol oynayır.

Autizm və mikrobiom arasında potensial əlaqə ilk dəfə 1990-cı illərdə, valideynlər autizmli uşaqları müəyyən bağırsaq bakteriyalarını öldürən antibiotiklər qəbul etdikdə davranışlarında dəyişikliklər barədə məlumat verməyə başlayanda ortaya çıxdı.

Anekdot müşahidələri böyük bir elmi araşdırma dalğasına səbəb oldu və autizmli şəxslərin bağırsaq mikroblarının tərkibində uyğun olmayan variasiyaları aşkar edən bir çox araşdırmaya səbəb oldu.

"Beləliklə, dedik ki, tamam, bizim 10, 15, 20 illik məlumatımız var. Heç nə məntiqli görünmür, amma orada nəsə var. Bu nədir? Gəlin bir addım geri çəkilib hadisələrə yeni prizmadan baxaq" Mikrobiom, pəhriz, immun sisteminin reaksiyası, iltihab əlamətləri kimi "omiks" məlumatları ehtiva edən əvvəllər dərc edilmiş 25 məlumat dəstini yenidən təhlil etmək üçün dünyanın hər yerindən 43 ekspert bir araya gətirilib.

Araşdırmalar göstərir ki, autizm oğlanlarda qızlara nisbətən təxminən 4,2 dəfə çox olur.

Tədqiqat mikrobiom və ASD arasında əlaqəni ortaya qoydu?

Euronews-a danışan Morton, araşdırmanın "mikrobiom və müxtəlif immun genləri arasında əlaqə" və "mikrobiom və pəhriz arasındakı əlaqəni" aşkar etdiyini söylədi. Bunların bir çoxu "beyin siqnallarının açarı olan nevroloji yollar və neyrotransmitterlərlə əlaqələndirilir".

"Məni şoka salan hissə də bu oldu." Morton belə deyir. Morton deyir ki, mikrobiomun tənzimlənməsinin pozulması, autizm spektrində insanların pəhriz seçimləri ilə bağlı da ola bilər...

Murad Şahməmməd