Cinsiyyətimizi müəyyən edən Y xromosomunun genetik kodu ilk dəfə tam şəkildə

Alimlər yalnız kişilərdə olan Y xromosomunun tam miqyaslı xəritəsini hazırlamağa müvəffəq olublar. Bu araşdırma yaşlanma kimi mühüm xəstəliklər və proseslər haqqında ətraflı məlumat verə bilər. Elm adamları tibb dünyasında böyük inkişaflara yol açmaq potensialı olan bir araşdırmaya imza atdılar. Tarixdə ilk dəfə olaraq yalnız kişilərdə rast gəlinən Y xromosomunun tam miqyaslı xəritəsi hazırlanıb. Bu, müəyyən xərçəng növləri, insanın təkamülü, sonsuzluq və hətta yaşlanma kimi bəzi xəstəliklər və şərtlər haqqında daha ətraflı məlumat üçün yol açdı. Sağlam bir insanda bir cüt xromosom var, XX və XY. Cinsiyyətin təyinedicisi olan Y xromosomu indiyə qədər tam şəkildə təsvir edilməmişdir. Bunun səbəbi xromosomun çox təkrarlanan və mürəkkəb ardıcıllığa malik olması idi. Son araşdırmalar sayəsində bu böyük sirr geridə qaldı. X və Y xromosomları əks əsas ardıcıllığa malikdir. Bu əsaslar adenin, sitozin, timin və guanindir. Əsasların müəyyən ardıcıllıqla qarşılıqlı düzülüşü insanların genetik kodunu da təşkil edir. Y xromosomunun əsas ardıcıllıqlarda çoxlu təkrarlara sahib olmasının səbəbi son tədqiqatlar tərəfindən başa düşüldü. Y xromosomu mümkün mutasiyalara qarşı ehtiyat ardıcıllıqlar əmələ gətirir. Bundan əlavə, bu təkrar ardıcıllıqlar bəzən sperma istehsalı kimi funksiyalar üçün istifadə olunur…

Murad Şahməmməd