ABŞ-ın dövlət borcu ilk dəfə 38 trilyon dolları ötüb

ABŞ Maliyyə Nazirliyinin statistikasına görə, ABŞ-ın dövlət borcu tarixdə ilk dəfə olaraq 38 trilyon dolları ötüb. ABŞ Maliyyə Nazirliyinin məlumatına görə, son bir il ərzində o, təxminən 2,18 trilyon dollar artıb.
ABŞ-ın dövlət borcu ilk dəfə 2025-ci il avqustun 13-də 37 trilyon dolları keçib. Bu nöqtəyə çatmazdan əvvəl Xəzinədarlıq Departamenti ABŞ-ın dövlət borcunun dinamikasını göstərən qrafikini yeniləyib. O zaman ABŞ Konqresinin Birgə İqtisadiyyat Komitəsi cari orta gündəlik artım tempi ilə 2026-cı ilin fevralında borcun əlavə 1 trilyon dollar artımına nail olacağını proqnozlaşdırmışdı, lakin bu, daha əvvəl baş verdi.
Federal hökumətin bağlanması fonunda borc daha sürətlə yığıldı. “Associated Press” qeyd edir ki, bu, COVID-19 pandemiyasından sonra borc yığılmasının ən sürətli tempidir.
Pensilvaniya Universitetinin Uorton Biznes Məktəbinin biznes iqtisadiyyatı və dövlət siyasəti professoru Kent Smetters hesab edir ki, artan borc yükü son nəticədə inflyasiyanın artmasına gətirib çıxarır və amerikalıların alıcılıq qabiliyyətini azaldır.
"Bu əlavə inflyasiya vəziyyəti daha da ağırlaşdırır və istehlakçıların alıcılıq qabiliyyətini azaldır və gələcək nəsillərin ev sahibi olmaq məqsədinə çatma ehtimalını azaldır", - Smetters bildirib.
ABŞ Hökumətinin Hesabatlılığı İdarəsi qeyd edir ki, amerikalılar üçün artan dövlət borcları ipoteka və avtomobil kreditləri üzrə faiz dərəcələrinin artmasına, biznes işçilərinin maaşlarının aşağı düşməsinə, mal və xidmətlərin qiymətlərinin artmasına səbəb olacaq.
Peter G. Peterson Fondunun sədri Maykl Peterson deyir ki, hökumətin bağlanması zamanı borcun 38 trilyon dollara çatması "qanunvericilərin əsas fiskal öhdəliklərini yerinə yetirməməsinin ən son narahatedici əlamətidir".
“CBS News” Peterson Fonduna istinadən xəbər verir ki, ABŞ hökumətinin borcları üzrə faiz ödənişlərinin son on ildə 4 trilyon dollardan növbəti 10 il ərzində 14 trilyon dollara yüksələcəyi gözlənilir ki, bu da iqtisadiyyatın əsas sektorlarında dövlət və özəl xərclərin azalmasına gətirib çıxaracaq.
“J.P. Morgan Asset Management”-in baş qlobal strateqi Devid Kellinin fikrincə, ABŞ dövlət borcunun artması investorların iqtisadiyyata inamını da sarsıda bilər.
Bu ilin may ayında Moody's ABŞ-ın kredit reytinqini maksimum Aaa-dan Aa1-ə endirib, bu da investorların artan dövlət borcuna dair narahatlığını əks etdirir. Digər iki iri reytinq agentliyi “Standard & Poor's” və “Fitch Ratings” də ABŞ-ın reytinqini aşağı salıb.
Nominal ifadədə ABŞ dövlət borcu dünyada ən böyük borcdur. Donald Tramp seçki kampaniyası zamanı ABŞ-ın borcunu azaltmağa söz verib. Xüsusilə, o, bunu kriptovalyuta vasitəsilə etməyi təklif etdi. Tramp inauqurasiyadan əvvəl demokratları borc tavanını qaldırdıqlarına görə tənqid etsə də, iyunun əvvəlində iqtisadi fəlakətdən qaçmaq üçün onun tamamilə ləğv edilməsini müdafiə etdi. Konqres daha sonra Trampın borc tavanının 4 trilyon dollar artırılmasını təklif edən qanun layihəsini təsdiqləyib.
Almaz Həsənli