Ömər Xəyyam əsl dostluğun düsturunu min il əvvəl yazıb

Ömər Xəyyam məşhur astronom , riyaziyyatçı və filosof olub. O, 1048-ci ildə Nişapurda doğulmuş, burada bir neçə elmlər üzrə mükəmməl təhsil almışdır. Onların hər birində o, bu gün də istifadə olunan kəşflərə görə qeyd edilib. Məsələn, 1079-cu ildə Xəyyam bir qrup elm adamının başında İsfahanda yeni təqvim yaratdı , bu təqvim indi də İran və Əfqanıstanda istifadə olunur. Bundan əlavə, Xəyyam cəbrin inkişafına böyük töhfə verib , cəbri tənliklərin həndəsi həlli nəzəriyyəsini icad edib və riyaziyyat elmlərinin əksəriyyətinin hələ də dayandığı bir neçə traktat yazıb.

Xəyyam təkcə görkəmli alim deyil, həm də filosof idi. O, dünyanın və həyatın quruluşunu incə dərk etməsi ilə seçilirdi. Xəyyam dostluq, sevgi, ölüm, Allah və insan ruhu mövzularından çox danışırdı. Xəyyam bütün topladığı hikməti , həyat haqqında biliklərini rübai adlanan rübailərinə və kəlamlarına yazır. Onlar varlığın ən vacib suallarına cavab verir, həvəsləndirir və məsləhət verir :

"Əsl dost o insandır ki, sənin haqqında düşündüyü hər şeyi sənə söyləyəcək və hər kəsə sənin gözəl insan olduğunu söyləyəcək."
Bu ifadə ilə Xəyyam əsl dostluq anlayışını ortaya qoyur. O izah edir ki, burada insanlar dostluqlarını saxlamaq və ya möhkəmləndirmək üçün yaltaq sözlər axtarmamalıdırlar. Əksinə, əsl dost həmişə nə düşündüyünü söyləyəcək. Həqiqət ağrılı olsa belə, xeyir üçün olacaq. Eyni zamanda, başqaları ilə söhbətdə o, heç vaxt dostu haqqında pis söz söyləməyə icazə verməz, onu tərifləyir və yalnız müsbət keyfiyyətlərindən və ya hərəkətlərindən danışar.

Oxuməni.az