"Rus ordusunun əzmini qırmışıq, aclıqdan it yeyirlər və..."

Ukrayna ordusunun sabiq zabiti, hərbi ekspert Oleq Jdanov NV radiostansiyasına müsahibə verib.

Oxuməni.az müsahibənin maraqları olduğunu nəzərə alaraq oxucularına təqdim edir:

- “Vaqner”in Ukrayna müharibəsindəki rolunun əhəmiyyəti haqqında danışırlar. Xüsusilə, Popasna, Svitlodarsk, Troitske və Myronivskenin Vaqner tərəfindən ələ keçirildiyi bildirilir. Onlar haqqında nə bilirik və onların xüsusiyyətləri nələrdir?

- Bəli, doğrudan da, bu, keçmiş Vaqnerdi, indi onların adını “Liqa” adlandırırlar. Bunlar Rusiya tərəfindən işə götürülən adi muzdlulardır və daha çox hücum əməliyyatları aparırlar. Bəs mövqelərimizin hücumları zamanı nə edirlər? Onlar Rusiya Silahlı Qüvvələrinin sıravi hərbçilərini irəli buraxır, sonra bizim bazalarımıza çatdırır və hücum əməliyyatlarına başlayırlar. Bu, onların hərəkət taktikasıdır. Və bu müharibədə sırf maddi cəhətdən daha həvəsli olduqlarına görə, Rusiya Silahlı Qüvvələrinin adi döyüşçülərindən və ya podratçılarından fərqli olaraq daha peşəkar döyüşürlər.

- Demək istəyirsiniz ki, adi rus hərbçilərindən "yem" kimi istifadə edirlər?

- Məqsədlərinə çatmaq üçün canlı qalxan kimi istifadə edirlər. Üstəlik onların texnikası və silahlanması adi hərbçilərdən qat-qat yaxşıdır.

- Müdafiə Strategiyaları Mərkəzindən Viktor Kivlyuk deyir ki, Popasna rayonunda general-leytenant Oleksiy Avdeyev dayanıb. Burada "Vaqner" üzvlərindən Ukrayna ordusuna qarşı xüsusi taktika ilə istifadə edilir. Onun istedadlı general olduğunu söyləyirlər. Biz bu haqda nə bilirik?

- General-leytenant Avdeyevi tanımıram. O, həmin muzdluları idarə etsəydi, "Vaqner"in istifadə olunduğu qaynar nöqtələrdə özünü sübut edə bilərdi. Amma son vaxtlar bilirəm ki, çox da uğur qazanmayıblar. Liviyada məğlub oldular və çox ağır itkilər verdilər, Suriyada daha çox məğlub oldular, yeri gəlmişkən, orada olan Amerika qoşunlarına məğlub oldular. Mərkəzi Afrika Respublikasında da məğlub durumda qalıblar. Buna görə də baş verə biləcək yeganə şey onların bu döyüş münaqişələrində qazandıqları təcrübədir və bu general digər dövlətlərin ərazilərində muzdluların planlaşdırılması və istifadəsi ilə məşğul ola bilər.

- Bizim əks-hücum hərəkətlərimiz haqqında danışaq. Xerson vilayətindən başlaya bilərik, xəbər var ki, İnqulets çayının sağ sahilindən irəliləyirik. Bu barədə nə bilirsiniz?

- İnqulets çayını keçmək bizim üçün çox vacib idi. Niyə? Çünki bu çayın sol sahilində qoşun toplayıb Nova Kaxovkada növbəti hücumu inkişaf etdirə bilərik. Nova Kaxovka, Kryvyi Roq yaxınlığında yerləşən bir qrup rus qoşununu tam təmin etməyə imkan verən su elektrik bəndinin üzərindəki körpüdür. Bizim üçün isə bu, strateji əhəmiyyətli olacaq. Əslində Nova Kaxovkaya gedib bu körpüyə və ya bu körpüdən çıxan yollarına nəzarət etsək, bir qrup rus qoşununun qarşısını kəsəcəyik və demək olar ki, mühasirəyə alacağıq.

- Bizim əks-hücum hərəkətlərimizlə bağlı bildirilir ki, ruslar əlverişsiz mövqelər tutublar. Bunun mahiyyətini insanlara izah edə bilərsinizmi?

- Məsələ burasındadır ki, biz çayı keçəndə bütün yaşayış məntəqələrini geri aldıq və onlar indi bizdədirlər. Yaşayış məntəqələri isə adətən hündürlükdə yerləşir. Rus qoşunları çöllərə çəkildi, orada çılpaq bir sahə var. Ruslar burada müdafiə xəttini mühəndis işləri ilə təchiz etməlidirlər. Bizim isə onlardan üstün olan yüksəkliklərimiz var. Yəni bizim mövqelərimiz daha əlverişlidir və biz müdafiəni saxlayıb hücuma keçə bilərik. Burada müdafiə qurmaq üçün problem də yoxdur.

- Deyirsiniz ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin əsas məqsədi İnqulets çayının sağ sahilindəki rus dəstəsini zərərsizləşdirməkdir. Lakin Amerika Müharibə İnstitutu bildirir ki, bu əks-hücumun məqsədi Rusiyanın cənub oxu boyunca güclü müdafiə mövqeləri yaratmaq cəhdlərinin qarşısını almaqdır. Bu məqsədlərin hər ikisini birləşdirmək mümkündür?

- Demək olar ki, yanaşma eynidir. Məsələ burasındadır ki, biz Krivı Roqdan Xersona qədər parçalamaqla, əslində, Rusiya Federasiyasının bu gün qurduğu Kryvoi Roq və Xerson arasında müdafiə xəttini qırmış oluruq. İndi isə deyək ki, Xersonu müdafiə etmək üçün əsas müdafiə səylərini Xersonun şimalına və ya şimal-qərbinə köçürməlidirlər. Krivi Roq yaxınlığında isə qrup onun arxasında istehkamlar və ya müdafiə xətləri qurmaq üçün 180 dərəcə dönməlidir, bu, ilk andır. İkinci məqam isə onlar qərar verməlidirlər ki, bu dəstəni necə təmin edəcəklər, Dneprdən qayıqla keçsinlər - qayıqla çoxlu sursat və yanacaq-sürtkü materialları da gətirə bilməzsən. Həqiqətən də bu sıçrayış Ukraynanın cənubundakı bütün sistemi, rus qoşunlarının müdafiə sistemini sındıra bilər.

- Həm də rusların Xerson bölgəsində küçə heyvanları yediyi barədə məlumatlar var. Onların təchizatla bağlı hansı problemləri var?

- Təəccüblənməyin, iş burasındadır ki, onlar itin yemək kimi yeyildiyi bölgələrdən insanları xidmətə və ya müharibəyə cəlb edirlər. Bu, Uzaq Şərqdə və Cənubi Sibirdə yaşayan etnik qruplarda baş verə bilər, burada onlar əsasən müharibədə iştirak etmək üçün müqavilə bağlayan könüllüləri cəlb edirlər. Bəzi xalqlar üçün bu, Çində və Koreyada it yeyildiyi kimi, milli yeməkdir. Ona görə də onlar üçün normadır, bizim üçün vəhşilikdir.

- Mayın 29-da Krivı Roqın cənubunda düşmənin 69 işğalçı və 19 vahid texnikasının məhv edildiyi bildirilir. Bütün bunlar bayaq danışdığınız bir əməliyyatın tərkib hissəsidir?

- Bəli, müdafiə sisteminin yaradılması və Krivı Roq şəhərinin toxunulmazlığının təmin edilməsi baxımından mövqelərimizi təkmilləşdirmək üçün əks-hücum hərəkətləri həyata keçirdik. Ən əsasə doğrudan da, biz orada uğur qazanmışıq.

- Şərqdə baş verənlərə baxaq. Xəritəyə baxsanız, bir tərəfdən Popasna, digər tərəfdən - Rubijne, Severodonetsk ətrafında Rusiyanın hücumu olduqca təhlükəli görünür. İndi orada hansı risklərimiz var?

- İndi, təəssüf ki, artıq şəhərdə döyüşlər gedir. Bu gün Severodonetsk ətrafı üçün heç bir təhlükə yoxdur, biz rus qoşunlarının şimaldan və cənubdan hücumlarını dəf etdik, lakin şəhərin özündə küçə döyüşləri davam edir. Və şəhəri daha nə qədər saxlayacağıq, bu gün bunu demək çox çətindir. Təəssüf ki, Rusiya Federasiyası yerli əhalinin onları necə qarşıladığını əks etdirən video çarxlar yayır, yenə də Kadırovçular onları yerli əhalinin salamladığı kimi yayırlar. Göstərilir ki, bu, doğru olmasa da, şəhərin demək olar ki, rus qoşunlarının nəzarəti altındadır. Orada vəziyyət çox çətindir, lakin bizdə hələ də Severski Donets və Lisiçansk şəhəri var ki, bu da Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün Luqansk vilayətində sonuncu forpost ola bilər.

Biz manevr edə bilən müdafiəni həyata keçiririk, düşmənə maksimum atəş zərbəsi vurmağa, onu döyüşdə yormağa çalışırıq. Bəli, biz tədricən uzaqlaşırıq, amma bir müdafiə xəttindən digər müdafiə xəttinə keçirik. Və hər bir sonrakı cəbhə xəttində düşmən hər şeyə yenidən başlamalı, sərhədimizə hücum edərək bizi bu mövqelərdən, sonra növbəti mövqelərdən vurmağa çalışmalıdır.

- Yəni bizim ərazilərimizi tərk etməyimiz hərbi dillə desək, faciə deyil. Bunu niyə etdiyimizə qlobal olaraq baxsaq, bunun faciə olduğunu deyə bilmərik?

- Bəli, mən sizə Kiyevi misal çəkəcəyəm. Döyüşlər harada idi? Kiyevin kənarında, hətta Kiyevin bəzi ərazilərini rus artilleriyası ilə atəşə tutub. Bəs rus qoşunları indi haradadır? Biz qoşunları tükəndirdik və onlar başa düşdükdə ki, məhv edilməsinə və ya mümkün mühasirəyə alınmasına cəmi bir addım qalıb, geri çəkilməyə başladılar. Burada da belə olacaq, əsas vəzifə ordunu və onun döyüş qabiliyyətini qorumaq, bölmələrimizin məğlubiyyətinin qarşısını almaqdır və biz ərazini sonra geri qaytaracağıq.

- Co Bayden bəyan etdi ki, ABŞ Ukraynaya Rusiya ərazisinə çata bilən raket sistemləri göndərməyəcək. Bizə 65 kilometrə qədər işləyən sistemlər verirlər, necə deyə bilər ki, Rusiyaya çata bilməyəcəyik? Burada hansı məntiq var, hansı məntiq görürsünüz?

- Məsələ burasındadır ki, Co Baydenin açıqlamasından sonra Ağ Ev administrasiyasından açıqlama gəlib. Bu mərhələdə bizə sursatla birlikdə MLRS və ya Himars-142 buraxılış qurğuları, 70 kilometrə qədər məsafə qət edən raketlər veriləcək. Və sonra qalan sursatlar və ya bu kompleksin istifadə etdiyi sursat növləri tədarük ediləcək. Yəni, bu raketlərin bizə çatdırılması an məsələsidir.

Amma bu gün bizim üçün əsas vəzifə bu çoxsaylı raket qurğularını əldə etməkdir. Çünki bizim böyük çaplı uzun mənzilli sistemlərimiz, yəni MLRS üçün sursatımız yoxdur. Ona görə də düşmənin müdafiəsində 50 kilometrə qədər dərinlikdə olan zolaqda kəşfiyyatımız tərəfindən aşkarlanacaq istənilən hədəfi məhv edə bilərik. Bu, əsas təchizat xəttidir, hücuma hazırlaşan qoşunların konsentrasiyası olacaq, yanacaq və sürtkü materialları olan anbarlarbitə mərkəzləri, komanda məntəqələri, bölmələr, ordular və s. Yəni, bu, hərbi əməliyyatlara əsas dəstək xəttidir. Bu gün biz orada hədəfləri vura bilmirik.