Mask “Vikipediya”ya alternativ yaradır
Milyarder İlon Mask, “Vikipediya”ya alternativ və "artıq daha yaxşı" olmağı nəzərdə tutan onlayn “Grokipedia” ensiklopediyasını təqdim etdi.
Layihə Maskın xAI şirkəti tərəfindən hazırlanıb. Başlanğıcda “Grokipedia”, “Vikipediya”nın 7 milyondan çox məqaləsi ilə müqayisədə 800.000-dən çox ingilis dilində məqaləyə ev sahibliyi edirdi. Ensiklopediyanın əsas səhifəsi axtarış sahəsi ilə başlayır və məzmunun tərtibatı "Vikipediya"nın üslubuna bənzəyir.
“The Verge”-ə görə, “Vikipediya”dan fərqli olaraq, “Grokipedia” istifadəçilərə məqalələri redaktə etməyə icazə vermir. Jurnalistlər yalnız bir neçə səhifədə redaktə düyməsini tapdılar, lakin onu tıkladıqdan sonra yalnız redaktə tarixçəsi göstərildi və müəllif adı yoxlanıldı. Öz redaktələrinizi əlavə etmək mümkün deyil.
Hər bir məqalə xAI tərəfindən hazırlanmış süni intellekt Grok tərəfindən faktlar yoxlanılmış kimi qeyd olunur. “Grokipedia”-dakı bəzi materiallar, postskriptdə deyildiyi kimi, “Vikipediya” məqalələrinə əsaslanır: "Vikipediyadan uyğunlaşdırılmış məzmun". Lakin, bəzi səhifələr - məsələn, PlayStation 5 haqqında məqalə - orijinallarla tamamilə eynidir.
Lakin, “Grokipedia”-da da uyğunsuzluqlar var. Məsələn, “Vikipediya” iqlim dəyişikliyində insanların rolu ilə bağlı demək olar ki, yekdil elmi konsensus olduğunu iddia etsə də, “Grokipedia” bu cür iddiaların "seçmə tədqiqatlara əsaslandığını" və Greenpeace kimi media qurumlarının və təşkilatların "ictimai narahatlığı artırdığını" və siyasətə təsir etdiyini iddia edir.
“The Bell” qeyd edib ki, Rusiya dövlət mediası artıq Maskın layihəsinə müsbət reaksiya verib. Xüsusilə, “RIA Novosti”, “Grokipedia”-nın "Vikipediyadan fərqli olaraq" Ukraynadakı müharibənin "başlanmasının tarixi arxa planını" işıqlandırdığını və Ukrayna silahlı qüvvələrinin hərəkətləri haqqında məlumatları "gizlətmədiyini" vurğulayıb.
Mask dəfələrlə “Vikipediya”nı tənqid edərək, onu siyasi qərəzlilikdə günahlandırıb və "redaksiya balansı bərpa olunana qədər" ianələrin dayandırılmasına çağırıb. 2025-ci ilin yanvar ayında, onun haqqında bir məqalədə qaldırılmış qol jestinin geniş şəkildə nasist salamı kimi qəbul edildiyi qeyd edildikdən sonra yenidən ensiklopediyaya qarşı çıxdı.
Almaz Həsənli
