Ukrayna üçün təhlükəsizlik zəmanətlərinin dörd variantı

Birləşmiş Ştatlar və Avropanın Ukrayna üçün təhlükəsizlik zəmanəti üçün dörd variantı var. Bu barədə “The Times” yazır.
10 gün ərzində müxtəlif ölkələrin komandanlığının nümayəndələri Vaşinqtondan dəstək almalı olan plan hazırlayacaqlar.
Birinci variant Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Ukrayna ərazisində təlim bölmələrini nəzərdə tutur. “The Times” yazır ki, Böyük Britaniya və Fransa qərb regionlarına, ilk növbədə Lvov vilayətinə ukraynalı hərbçilərə təlim keçmək üçün minlərlə təlimatçı göndərməyə hazırdır.
Kiyevdə britaniyalı zabitin rəhbərliyi ilə koordinasiya mərkəzi yaradılacaq. Avropa dövlətləri silah tədarükünü davam etdirəcək, Typhoon və F-35 qırıcıları Ukrayna üzərindən hava məkanında patrul etməyə başlaya bilər. “The Times” hesab edir ki, Birləşmiş Ştatlar Kiyevə hərbi və kəşfiyyat dəstəyini davam etdirəcək.
İkinci variant Vaşinqtonun Avropanın Ukraynaya qoşun yeritmək qərarına yenidən baxması üçün məhdud təhlükəsizlik zəmanəti verməsini nəzərdə tutur. Bu halda “istəklilərin koalisiyası” hava patrullarına və uçuşa qadağan zonanın tətbiqinə diqqət yetirəcək.
Təhlükəsizlik zəmanətlərinin üçüncü variantı çərçivəsində qəzet təşkilatın nizamnaməsinin beşinci maddəsinə bənzər NATO-nun kollektiv təhlükəsizliyinin təmin edilməsindən xəbər verir. Sözügedən maddəyə görə, alyansın bir üzvünə hücum bütövlükdə bloka hücum kimi qiymətləndirilir.
Son variant ABŞ-ın Cənubi Koreya və ya Yaponiya ilə ittifaqına bənzər ittifaqın yaradılmasını nəzərdə tutur. 1960-cı ildə imzalanmış Qarşılıqlı Əməkdaşlıq və Təhlükəsizlik Müqaviləsinə əsasən, ABŞ Yaponiyanı müdafiə etməyi öhdəsinə götürür ki, bu da ölkə ərazisində Amerika hərbi bazalarının olmasına icazə verir.
Məqalədə deyilir ki, sülh sazişi çərçivəsində Ukrayna təhlükəsizlik zəmanətləri, o cümlədən hərbi mövcudluq, hava hücumundan müdafiə, silah təchizatı və hərbi əməliyyatların dayandırılması üzərində nəzarət almağa çalışır.
Eyni zamanda, ABŞ-ın vitse-prezidenti J.D.Vensin fikrincə, Avropa ölkələri Ukraynaya təhlükəsizlik zəmanətlərinin verilməsində yükün çoxunu öz üzərinə götürməlidir. ABŞ münaqişənin sona çatması üçün lazımi şərtləri tam başa düşməyincə bu zəmanətləri verməyəcək.

Almaz Həsənli